در این مطلب می خواهیم طبق فهرست زیر به توصیف گیربکس قورباغه ای بپردازیم.

فهرست مطالب:

• تعریف گیربکس
• تعریف گشتاور
• نیروی محرکه
• نیروی کار
• گیربکس قورباغه ای
• تاریخچه گیربکس قورباغه ای
• انواع گیربکس قورباغه ای
• کاربرد گیربکس قورباغه ای
• مدل ها
• آیتم ها
• وظیفه ی گیربکس قورباغه ای
• انتخاب گیربکس
• نگهداری از این گیربکس ها
• تعمیر گیربکس

گیربکس (جعبه دنده)

ماشینی است که برای انتقال توان مکانیکی از یک منبع تولید توان به یک مصرف کننده و همچنین برآورده ساختن گشتاور و سرعت دورانی مورد نیاز مصرف کننده به کار می‌رود.
جعبه دنده در واقع یک واسطه منبع توان و مصرف کننده توان می باشد که بین منبع توان و مصرف کننده توان یک انعطاف پذیری برقرار می کند

گشتاور چیست؟

نیرویی که قطعه‌ای را حول محوری می گرداند در آن قطعه تولید گشتاور می‌شود با توجه به اینکه مقدار کار از حاصلضرب مقدار نیرو در تغییر مکان به دست می آید لذا گشتاور و کار می توانند واحد مشترکN.m داشته باشد ولی بایستی توجه داشت که مقدار آنها در یک قطعه گردنده مساوی نمی باشد.

نیروی محرکه

نیرو عاملی است که باعث حرکت ، تغییر حرکت یا تغییر فرم در اجسام می گردد. اجسام مختلف و قطعات ماشین آلات ممکن است در آن واحد تحت تاثیر نیروهای مختلفی قرار گیرند که مقدار امتداد جهت و نقطه اثر آنها با هم متفاوت باشد . در این گونه موارد از ترکیب آنها نیروی معادلی بدست می آورند که به تنهایی می تواند اثر همه نیرو ها را داشته باشد این نیرو را نیروی بر آیند می نامند.
کار
هرگاه نقطه اثر نیرویی تغییر مکان پیدا کند کار انجام شده است بنابراین برای انجام کار نیاز به دو عامل نیرو F و تغییر مکان S می باشد.

گیربکس قورباغه ای

تعریف گیربکس :

گشتاور تولیدی توسط الکتروموتور باید متناسب با نیاز هر دستگاهی نسبت تبدیل به قدرت پیشران شود . در واقع گیربکس به دستگاه مقصد این فرصت را می‌دهد تا سرعت را با قدرت همراه گشتاور تبدیل کند.

تاریخچه گیربکس های قورباغه ای

گیربکس های قورباغه ای از قدیمی ترین گیربکس های تولیدی توسط شوروی سابق است که در کشور های کنونی ارمنستان اوکراین قزاقستان باکو آذربایجان در شرکت های مختلف تولید می‌شود و بعد از فروپاشی شوروی سابق از بین رفتن صنعت این کشور های کوچک که وابسته به حکومت مرکزی بودند توسط بازرگانان ایرانی به کشور عزیزمان وارد شد. اکثر این گیربکس ها در شهر جلفا و هادیشهر بارانداز می‌شد. و توسط صنعتگران و فروشندگان گیربکس استوک ، در کشور پخش می‌شدند.
این گیربکس ها بصورت استوک وارد کشور شدند و از متریال و طراحی بسیار ساده و پرکاربردی برخوردار بودند. و در تمام صنایع مختلف استفاده می شدند.

انواع این گیربکس های قورباغه‌ای

Pm250 90 kg
Pm350 170kg
Pm400 250kg
Pm500 390kg
Pm650 830kg
Pm750 1050kg
Pm850 1450kg
Pm1000 2110kg

نسبت این گیربکس ها از ۱ به ۸ تا ۱ به ۴۸ می باشد.
متریال چرخ دنده های این گیربکس ها از فولاد MO40 فرگوته انتخاب شده بود و دارای دوام بسیار خوبی بودند. البته تعدادی از این گیربکس ها دارای نوع چهار محور هم هستند که نسبت این گیربکس ها از ۱ به ۴۰ تا ۱ به ۱۲۰ متفاوت هست.

کاربرد گیربکس قورباغه ای

هدف از طراحی این نوع از گیربکس ها استفاده متنوع در صنایع گوناگون مانند جرثقیل ها، میکسرها، مخازن، معادن، ماشین آلات، ایزوگام و قیر ،خطوط نورد، بالمیل و آسیاب، خودرو سازی و غیره بوده.
البته بیشتر این گیربکس ها در کشور اکراین کنونی تولید شده و دارای مکانیزم متنوعی برای کاهش سرعت و افزایش گشتاور می باشند به دلیل طیف گسترده‌ای از نسبت و شکل ظاهری ساده و نصب آسان در همه خطوط تولید و صنایع گوناگون کاربرد دارد.

انواع گیربکس قورباغه ای به لحاظ طراحی استیج

گیربکس های قورباغه ای در سه مدل کلی تولید و طراحی شده اند.
دو محور تک استیج
سه محور دو استیج
چهار محور سه استیج

مشخصات فنی گیربکس قورباغه ای

در گیربکس های قورباغه‌ای چند آیتم مورد نظر را بررسی می کنیم:
ا Pm: فاصله مرکز محور ورودی تا خروجی (آکس)
*دامنه نسبت دو محور ۱به۲ تا ۱به۱۲
.دامنه نسبت سه محور ۱به۸ تا ۱به ۴۸
دامنه نسبت چهار محور ۱به۲۰ تا ۱به۱۲۰
مدلهای تولید شده: pm250 تا pm1000
دامنه گشتاور : 247N.m تا 16048N.m

وظیفه اصلی گیربکس قورباغه ای:

Gearbox کلمه انگلیسی است به معنی جعبه دنده.
وظیفه هر گیربکس انتقال و تبدیل سرعت چرخشی (سرعت زاویه ای) به قدرت بر روی شفت خروجی (گشتاور).
عناصر اصلی گیربکس همانطور که از نام آن پیداست شفت ها و چرخ دنده هایی هستند که در داخل یک محفظه چدنی قرار گرفته‌اند .و با بلبرینگ ها سرعت را به قدرت تبدیل می‌کند .یعنی عملکرد همه گیربکس ها بر اساس کاهش در تلاش مورد نیاز برای راندن دستگاه است که با کاهش سرعت افزایش گشتاور رخ می دهد.

توصیه هایی برای انتخاب گیربکس قورباغه ای:

هنگام انتخاب گیربکس قورباغه‌ای به اصول اولیه ویژگی های فنی و سازگاری آن با محیط پیرامون دستگاه با تجهیزات موجود که روی آن نصب می‌شود و نحوه قرار گرفتن در نظر گرفته شود .
موارد زیر برای انتخاب گیربکس ایده‌آل باید در نظر گرفته شود :
1- شاخص توان ورودی
2- نوع الکتروموتور
3- تعداد چرخش در شفت خروجی
4- نشانگر نسبت دنده
5- روش انطباق با ابعاد کلی
6- درایو و محور های محرک
7- شرایط آب و هوایی از جمله دما و غلظت آلاینده‌ها

تعمیر گیربکس

برای اینکه گیربکس پایدار کار کند نیاز به تعمیر و نگهداری دارد اگر از این عملیات غفلت کنیم عمر مفید محصول به میزان قابل توجهی کاهش پیدا می‌کند .
نگهداری برنامه ریزی شده شامل عملکرد زیر است:
1- حفظ سیستم روانکاری گیربکس در شرایط خوب برای کاهش سایش قطعات متحرک
2- بازرسی مداوم گیربکس برای تمیز کردن آن از خاک و گرد و غبار
3- بررسی قطعات متحرک برای تعویض به موقع در صورت خرابی

عمر عملکرد گیربکس

مانند هر محصول صنعتی دیگری گیربکس به تدریج فرسوده می شود. فرسوده شدن گیربکس به سه عامل زیر بستگی دارد.
1- زمان اجرای مکانیسم ها و مجموعه‌های مرتبط
2- زمان کارکرد معمولی گیربکس
3- دوره افزایش شدید در سایش دنده ها که بستگی به میزان تداوم و یا تناوب کارکرد گیربکس دارد.

عملیات تعمیر گیربکس به شرح زیر است:

1- بازرسی گیربکس
2- تمیزکردن از روغن خاک و گرد و غبار
3- جداسازی و شستشو
4- تنظیم اظهارنامه قطعات معیوب
5- تعویض و تعمیر قطعات و مجموعه های گیربکس
6- مونتاژ
7- بررسی کیفیت تعمیر
8- رنگ آمیزی

نکاتی که باید هنگام استفاده از این گیربکس ها رعایت کنیم:

۱- پوسته گیربکس ها از چدن خاکستری یا داکتیل ساخته می شوند.
۲- چرخ‌دنده‌ها از انواع فولاد آلیاژی از خانواده سمانته ها یا معمولا MO40 فرگوته استفاده می‌شوند.
۳- این گیربکس ها به خاطر شکل ظاهری می توانند بارهای عمودی و شعاعی زیادی را تحمل کنند و دارای گشتاور خروجی بسیار بالایی هستند.
۴- دور ورودی این گیربکس ها نباید بیشتر از ۱۴۰۰ دور باشد.
۵- مقدار واسکازین به اندازه یک سوم حجم قسمت زیرین پوسته و نوع آن ۱۴۰ و ۲۵۰ می باشد.